Over Maria
Maria van Deutekom geeft literair historische lezingen, schrijfcursussen en is actief als theaterregisseur. Ze schrijft verhalen en vertelt die voor publiek. Taal is een rode draad in haar leven.
Literatuur en Theater
Van huis uit is Maria docent Nederlands en Theater in het hoger beroepsonderwijs. Bij Fontys Hogeschool voor de Kunsten was ze actief als onderwijsontwikkelaar en directeur van het Conservatorium. Van 2012 t/m 2018 gaf ze bij de Kunsten lessen ‘Creërend Schrijven’ en bij stichting HOVO-cursussen Literatuur- en Theatergeschiedenis.
In 2018 organiseerde ze voor Heemkundekring ‘De Heerlijkheid Oirschot’ het ‘Vladeraccus Symposium’ met lezingen, oude muziek en theater. Vanaf 2018 geeft ze literair historische lezingen over ‘Volksverhalen uit Brabant’ en ‘Verhalen over Heksen en hun oorsprong’. Dat doet ze bij tal van heemkundekringen in de regio zoals in Best, Oirschot, Eersel, St Oedenrode, Veghel, Baarle=Nassau, Heusden, Gravenmoer, Valkenswaard en Helmond. Vanaf 2021 voegde ze aan haar repertoire het onderwerp ‘De vrouw in de literatuur’ toe waarvoor met name bij bibliotheken belangstelling is.
Maria participeerde in 2022 en 23 in het Europese theaterproject Hecastus dat dit 16e -eeuwse stuk van Macropedius in verschillende Europese landen op de planken bracht. Zij regisseerde de Nederlandse productie uitgevoerd door theatergroep 't Gat uit Gemert.
Vanaf 2025 was haar nieuwe lezing 'Het dagelijks leven in de Latijnse school’ te beluisteren in heemkundekringen in Nuenen, Mierlo, Oisterwijk, Geertruidenberg, Middelbeers en Eersel.
Op 21 november as staat de lezing ‘Verhalen over Heksen’ geprogrammeerd in Oisterwijk bij Burghtweide alsmede 3 febr. 2026 in Laarbeek bij de Vrouwensociëteit en op 11 mei 2026 bij Heemkundekring Schijndel. En 9 december as staat de gloednieuwe lezing 'Spreekwoorden zijn van alle tijden' op de agenda bij Bibliotheek Best.
Schrijven
Maria schrijft gedichten, verhalen en toneelstukken alsook artikelen over literair historische onderwerpen. Zo schreef ze in 2016 het toneelstuk ‘Spokentijd’ en in 2017 verscheen bij Boekscout haar verhalenbundel: ‘Vacare, veertien reisvertellingen’.
In 2017 en 2018 publiceerde ze een aantal artikelen over Volksverhalen en Heksen in het heemkundig tijdschrift ‘Van den Herd’ gevolgd door artikelen over de Brabantse schuttersgilden in 2020 en 2021. In de nieuwsbrief van KABRA (Koepel Amateurtheater Brabant) verschenen in 2018 en 2019 haar artikelen ‘Een kind dat bij de zee staat’ en 'Off-roadtheater nieuwe toekomst amateurtheater?’. In 2020 schreef Maria het script voor het concert 'The Passion' dat vanwege Corona pas in april 2023 door koor Sincere uit Son kon worden uitgevoerd. In 2024 schreef ze voor het project 'Remember September’ een raamvertelling in de stijl van 'Canterbury Tales' met verhalen over groot en klein leed in de oorlog. Op vrijdag 13 september 2024 waren die in Son en Breugel te horen.
Maria stimuleert ook graag anderen tot schrijven. Dat deed ze van 2015 t/m 2017 als schrijfcoach bij het platform SchrijvenOnline en vanaf 2018 organiseerde ze in de bibliotheek in Oirschot en Best enkele seizoenen een Schrijfcafé. In 2022/23 en 2023/24 volgde daarop in Best een jaarprogramma Creatieve Schrijfkring en in Oirschot een Poëzie workshop in het teken van het thema 'Vrijheid'.
Verder schreef ze een schat aan verhalen om uit te putten voor haar Verteloptredens.
Regisseren
Al een fiks aantal jaren is Maria actief als regisseur in het Amateurtheater. Typisch voor haar stijl is dat ze met beweging en muziek de voorstelling uittilt boven het alledaagse.
Eind vorige eeuw begon ze met regisseren bij Toneelgroep XYZ in de Lievekamp in Oss en later volgde eigen stukken bij toneelgroep Tanneel in Eindhoven. In 2011 kreeg ze in de Toneelwedstrijd van het Eindhovens Dagblad 5 sterren voor de voorstelling ‘Ik heb een land bedacht’ en in 2013 en 2014 regisseerde ze haar stukken: ‘De Overtocht’ en ‘Tobias’ bij theatergroep Thenckater in Oirschot.
In 2016 regisseerde ze haar stuk ‘Spokentijd’ bij theatergroep Élysée in Breda en ze volgde de leergang Koorregie bij St. Maestro. Daarna deed ze de koorregie van concert Muzengaarde van koor Malkander uit Tilburg en van het kerstconcert van koor ‘Ratatouille’ uit Boxtel.
In 2018 regisseerde ze ‘Paradepaardjes’ van Anouk Saleming en in 2019 de klucht ‘Aluta’ van Macropedius bij theatergroep ‘De La Scène’ in Tilburg. In Waalre volgde het stuk ‘De sjeik is rijk’ van Kamiel Vanhole bij toneelgroep ‘Koffie Verkeerd’.
Van 2019 tot 2024 regisseerde ze enkele zelfgeschreven dialogen. Zoals in 2019 ‘Aan de bar’ die ze met Rolf Bendien speelde in Oirschot en ‘De (on) bekende weg’ gespeeld met Sandra Verhagen voor de Kunstkring in Riel plus in 2022/23 de dialogen ‘Honden aan de lijn’ en ‘De koffer’ die ze samen met Bianca Deenen speelde in de Cultuurboerderij in Westelbeers.
Tussen 2018 en 2024 regisseerde ze in Openluchttheater Hoessenbosch in Berghem in het festival ‘Je dialoog tegen mij’ achtereenvolgens de dialoog 'Splijtgezwam' van Jan van Vorsselen, 'Mijn Vrijheid' van Pieter de Laat in 2022 en in 2024 'Op Herhaling' van Jimmy Jansen.
In 2023 bewerkte en regisseerde ze het toneelstuk 'Hecastus' van de 16e -eeuwse schrijver Macropedeus i.s.m. de KNAW uit A'dam hetgeen resulteerde in uitvoeringen op 4, 5 en 9 november 2023 gespeeld door theatergroep 't Gat uit Gemert. In 2024 schreef Maria het stuk 'Hotel Victoria' voor Leytheater in Tilburg met uitvoeringen op 22, 23 en 24 november 2024.
Vanaf 2017 - 2024 waren in haar eigen Follytheater een aantal theaterbewerkingen van haar te zien zoals ‘De Muzen’ in 2017, een bewerking van ‘Het kikkerlied’ van Aristofanus. In 2018 volgden spelfragmenten geïnspireerd op 'Kairos' van Joke Hermsen. In 2019 maakte ze spelscènes over het thema 'Emocratie' en speelde die samen met Judith Post en Miranda de Gruijter. In 2021 volgden bewerkingen van de Keltische verhalen 'Leannan Sidhe' en 'Het brouwsel in de eierschaal'. Voor de voorstelling 'De vier elementen' in 2022 regisseerde en bewerkte Maria de verhalen 'De onvervulde belofte' en 'Hoe de tabak aan zijn naam kwam', gespeeld door Judith Post, Bianca Deenen, Miranda de Gruijter en Rolf Bendien. In het vertelprogramma 'Goden en godinnen' van 2023 waren bewerkingen van haar te zien van 'De nimf die in een laurierboom veranderde' en 'De stralende zonnegod Ra'. En voor het Follytheater op Zondag 31 aug 2025 regisseerde ze eigen bewerkingen van de verhalen ‘De poppenspeler’ en ‘Lady Odivere’ gespeeld door Rolf Bendien, Miranda de Gruijter en Bianca Deenen met als thema 'De wonderen zijn de wereld niet uit'.
Vertellen
Sinds 2013 treedt Maria op als verteller. Zo waren er solo-optredens bij het Freemde Fogel Festival, Soroptimisten Eindhoven, Literair café Sondag In Son, de Open Kloosterdag in Oirschot en Theaterhoppen in Woudrichem.
Samen met verteller René Zeebregts en muzikant Hans van den Boomen vormde ze in 2013 de vertelgroep ‘Klinkende Verhalen’ met optredens in de daarop volgende jaren bij De Burgemeester in Oirschot, de Cultuurboerderij in Westelbeers, Kasteel Geldrop, Probus Vivace in Breda, het Jeroen Bosch festival in Best en het Jan van Besouw huis in Goirle. In 2024 waren ze te horen bij 't Nut in Heusden.
Solo-verteloptredens waren er in 2017 bij ‘De Heerlijkheid Oirschot’, de ‘Inner Wheel Club’ in Bladel en Prinsenhof in Best en in 2018 in Theater De Enck in Oirschot. In 2019 vertelde ze verhalen in de LocHal in Tilburg. In 2020 volgden in cultuurpark Orientalis in Berg en Dal de Romeinse verhalen: 'Il Papiro' en 'De fontein van Parioli' en in 2022 verhalen over wonderlijke planten. Op Open Monumentendag 2022 waren de verhalen 'De Gloeiende' en 'Ontmoeting tussen twee culturen' te horen met spel van Judith Post in de Raadskelder in Oirschot. In 2024 vertelde Maria op de Brabantse Heemdagen in Oirschot een historisch verhaal over Vladeraccus en in Best een eigentijds kerstverhaal in een Kerstspecial Koormuziek in Best. In de zomer van 2025 waren in Riethoven bij de Volmolen haar verhalen 'Storm' en ‘Ontmoeting tussen twee culturen' te horen in vertelprogramma Woordenstroom.
Maria is lid van de Rederijkers van St Katrien uit Oirschot en vertelde in dat verband tal van haar eigen verhalen. Zoals bijv. in 2022 het verhaal 'In het licht van de eeuwigheid' en in 2024 ‘Het spookt in York’. Op Dinsdag 7 okt. jl. klonk tijdens de Poëziewandeling die de Rederijkers samen met Bibliotheek Oirschot organiseerden haar verhaal ‘Lang geleden’.
Verder waren er vanaf 2017 tal van eigen verhalen te horen in haar Follytheater. Jaarlijks organiseert ze daar een Vertelprogramma waarin ze samen met René Zeebregts en Tom van Santvoort optreedt als verteller. Musici Jannes der Velde en Hans van den Boomen verzorgen daarbij de muziek op viool en accordeon. Zondag 31 aug. jl. klonken daar o.a. de verhalen ' Het Spinwiefien' en 'Op zoek naar Jeroen Bosch'.